Wpłynęło to na zaprzestanie wykonywania inwazyjnych i szkodliwych badań obrazowych, takich jak RTG w ciąży. Badanie USG nie powinno być jednak nadużywane. W Polsce standardowe wykonywanie USG w ciąży, opracowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, obejmuje 3 badania.
KKażda kobieta spodziewająca się dziecka powinna znać kalendarz badań USG w ciąży. Dzięki temu wie, kiedy ma umówić się na wizytę u lekarza, by kontrolować stan zdrowia – swój i swojego nienarodzonego potomka. Kiedy więc dokładnie powinny odbywać się wizyty u specjalisty?Pierwsze USG w ciąży zazwyczaj panie wykonują, gdy tylko zobaczą na teście ciążowym dwie magiczne kreski, które oznaczają, że pod ich sercem rozwija się potomek. Wielu specjalistów zaleca, by badanie wykonać jednak nieco później. Dlatego warto znać kalendarz badań USG w ciąży i mieć świadomość, kiedy koniecznie trzeba się zgłosić do lekarza, nie licząc rzecz jasna sytuacji, gdy przyszła mama gorzej się poczuje lub jest czymś jest USG w ciąży?Dawniej nikt nie miał pojęcia o USG. Dziś lekarze mogą przez cały okres ciąży „podglądać” maleństwo i sprawdzać, czy rozwija się prawidłowo. USG, czyli badanie ultrasonograficzne, w ciągu 9 miesięcy należy wykonać kilkukrotnie (PTG, czyli Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, zaleca minimum trzy razy). Dzięki niemu lekarz może wykryć wadę płodu, chorobę. Zdarza się, że wówczas zapada decyzja o kontynuowaniu ciąży albo o operacji, która zostanie przeprowadzona u dziecka tuż po urodzeniu, a nawet jeszcze w łonie ma potrzeby wykonywania USG w ciąży, gdy tylko zrobi się test. Wówczas badanie wykaże jedynie, że jest pęcherzyk ciążowy, ale nie będzie jeszcze widać bijącego serduszka. Najlepiej zaczekać do 7-8 tygodnia ciąży (trzeba to jednak zrobić przed upływem 10. tygodnia). Takie badanie odbywa się przy wykorzystaniu sondy dopochwowej i jego celem jest potwierdzenie lub wykluczenie ciąży oraz stwierdzenie, czy pęcherzyk ciążowy znajduje się w odpowiednim miejscu (czy nie ma ciąży pozamacicznej).USG genetyczne, czyli prenatalne, jest bardzo ważneMiędzy 11. a 14. tygodniem przeprowadza się koleje USG w ciąży, które nazywane jest USG genetycznym lub prenatalnym. Jest ono bardzo ważne. Wówczas lekarz stwierdza jak duże jest ryzyko wystąpienia zespołu Downa (sprawdza się przezierność karkową) i innych wad genetycznych. Sprawdza także, czy prawidłowo rozwijają się wszystkie narządy lekarz sprawdza, czy nie ma wad wrodzonych?Każdykalendarz badań USG w ciążypowinien zawierać wizytę u specjalisty między 18. a 22. tygodniem ciąży. Wtedy sprawdza się, czy prawidłowo zbudowane i rozwinięte są czaszka, kręgosłup, nerki oraz serce. Wówczas specjalista jest w stanie wykluczyć ewentualne wystąpienie wad wrodzonych. Podczas tej wizyty większość rodziców, jeśli tego chce, może poznać już płeć swojego nienarodzonego potomka. Zdarza się jednak tak, iż maleństwo układa się w sposób, który nie daje jasnej odpowiedzi na pytanie, czy to chłopiec, czy badanie – 36 tydzień ciążyOstatnie obowiązkowe USG w ciąży powinno być przeprowadzone mniej więcej w 36. tygodniu ciąży. Jest ono bardzo ważne, bowiem lekarz stwierdza, jak ułożone jest dziecko – czy główką w dół, czy w górę (w tym drugim wypadku konieczne jest przeprowadzenie cesarskiego cięcia). Weryfikuje, czy maleństwo jest owinięte pępowiną oraz jaka jest jego wielkość. Dzięki temu specjalista jest w stanie podjąć decyzję co do formy
Karta ciąży - jak wygląda, co zawiera, oznaczenia i symbole w karcie przebiegu ciąży. Karta ciąży to dokument, który otrzymuje przyszła . USG 3 trymestru - kiedy wykonać, jak przebiega i co wykrywa? USG 3 trymestru to badanie wykonywane między 28 a . 22 tydzień ciąży - kalendarz ciąży. Wygląd dziecka, brzuch mamy
W kalendarzu badań w ciąży, który jest opracowany na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie Standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, wpisane są różne procedury, zarówno obowiązkowe, jak i zalecane. Składa się on z wielu etapów, które są wyznaczane i ograniczane przez ramy czasowe kolejnych tygodni ciąży. Badania obowiązkowe powinna mieć wykonane każda przyszła mama. Są konieczne, ponieważ umożliwiają wykrycie możliwych zagrożeń prawidłowego przebiegu ciąży i odpowiednie przeciwdziałanie ich negatywnym skutkom. Badania zalecane to testy specjalistyczne, rekomendowane dla określonych grup kobiet ciężarnych (są związane z indywidualnym ryzykiem zakażenia czy predyspozycjami). Ale to nie wszystko. W trakcie ciąży, gdy wyniki badań są nieprawidłowe, kobieta musi poddać się dalszym bardziej, szczegółowym badaniom. Tak jest między innymi w przypadku nieprawidłowego wyniku testu PAPP-A czy testu obciążenia glukozą. Pamiętaj, że przestrzeganie harmonogramu jest ważne, ponieważ dzięki temu ginekolog prowadzący ciążę sprawuje nad wami opiekę, a i ma dostęp do kompleksowej historii ciąży. Jakie badania wykonać w ciąży?Zgodnie z zaleceniami specjalistów wykonuje się następujące badania Morfologia krwi matki Morfologia krwi to jedno z podstawowych i najczęściej przeprowadzanych laboratoryjnych badań w ciąży. Przyszłe mamy wykonują najczęściej, bo co miesiąc. Jest ono ważne, ponieważ wyniki dostarczają nie tylko wielu cennych informacji o stanie zdrowia matki, ale mogą też wskazywać na przyczyny chorób, niedoborów czy niepokojących stanów (np. anemii, infekcji, ospałości czy małopłytkowości lub innych zaburzeń hematologicznych, które mogą się pojawić w trakcie przebiegu ciąży). Dzięki wykonywanym regularnie badaniom lekarz jest w stanie kontrolować zarówno stan zdrowia mamy, jak i dziecka, a i wcześnie interweniować w przypadku, gdy dzieje się coś niepokojącego. Trzeba pamiętać, że wyniki badania krwi kobiet w ciąży mogą nieco odbiegać od normy, dlatego najlepiej, by interpretował je lekarz. W morfologii krwi oceniana jest: ilość krwinek czerwonych (RBC), poziom hematokrytu (Hct), wielkość/objętość krwinek czerwonych (MCV), średnia masa hemoglobiny w erytrocycie (MCH) i stężenie hemoglobiny w erytrocycie (MCHC), ilość płytek krwi (PLT), ilość białych krwinek (WBC) oraz poziom hemoglobiny (Hgb). Badanie ogólne moczu Badanie ogólne moczu to proste, ale niezwykle ważne badanie, które daje obraz funkcjonowania układu moczowego. Pozwala kontrolować, czy nie doszło do zakażenia układu moczowego w ciąży (zwłaszcza, ze wiele infekcji przebiega bezobjawowo), ale i pozwala na szybką diagnozę w przypadku wielu chorób, np. gestozy (białko w moczu), cukrzycy (cukier w moczu). W ciąży należy wykonywać je regularnie. Badanie moczu jest ważne, choćby z tego względu, że nieleczona infekcja może prowadzić do przedwczesnego porodu (w przypadku podejrzenia infekcji lekarz zleca posiew bądź przepisuje odpowiedni leki). Badanie poziomu glukozy Badanie poziomu glukozy u ciężarnych wykonuje się na początku ciąży. Jeśli wynik jest prawidłowy, pomiędzy 24. a 28. tygodniem ciąży przeprowadza się test tolerancji glukozy. Celem badania jest wykluczenie cukrzycy ciężarnych, która jest czynnikiem podnoszącym ryzyko pojawienia się powikłań w trakcie porodu. Wczesna identyfikacja kobiet zagrożonych cukrzycą ciężarnych pozwala na wprowadzenie odpowiedniej diety i profilaktyki, która może uchronić je przed rozwojem choroby. Badanie ultrasonograficzne (USG) USG, czyli badanie ultrasonograficzne to jedno z najczęściej wykonywanych badań diagnostycznych. Dzięki niemu lekarz jest w stanie wykryć nieprawidłowości u rozwijającego się w łonie matki dziecka i skierować mamę na konsultacje, w celu dalszej diagnostyki. Badanie ultrasonograficzne, zgodne z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP), wykonuje się kilka, zazwyczaj trzy razy. Dodatkowe badania zleca się, gdy istnieją konkretne wskazania kliniczne. W myśl obowiązującego rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia w sprawie Standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej podczas ciąży każda kobieta powinna mieć wykonane obowiązkowo badania ultrasonograficzne przez powłoki brzuszne: pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży (USG połówkowe), pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży, pomiędzy 28 a 32 tygodniem ciąży. Jeśli ciąża trwa dłużej niż 40 tygodni, obowiązkowe jest przeprowadzenie kolejnego badania. Badaniem USG nieobowiązkowym w początkowym okresie ciąży jest badanie ultrasonograficzne. Wykonuje się je ze wskazań lekarskich sondą dopochwową. Jego celem jest potwierdzenie lokalizacji jaja płodowego i wykluczenie ciąży pozamacicznej. Odczyn Coombsa Przeciwciała odpornościowe antyRh - odczyn Coombsa to badanie, które ma na celu ustalenie, czy we krwi matki występują przeciwciała przeciwko antygenom krwinek czerwonych (ocena ryzyka wystąpienia konfliktu serologicznego między matką a dzieckiem). Badanie wykonuje się na początku ciąży. Jeśli nie stwierdza przeciwciał anty-Rh, test należy powtórzyć pomiędzy 28. a 30. tygodniem ciąży. Jeśli pierwsze badanie wykazało obecność przeciwciał anty-Rh, trzeba określić ich rodzaj i poziom. Odczyn Wassermanna WR (odczyn Wassermanna) to badanie w kierunku kiły, choroby przenoszonej drogą płciowa, która może prowadzić do poważnych powikłań ciąży, a nawet śmierci dziecka. Badanie przeprowadza się w 1. I 3. trymestrze ciąży. Posiew wymazu z pochwy i odbytu w kierunku paciorkowców β-hemolizujących ma na celu stwierdzenie, czy przyszła mama jest nosicielką bakterii z gatunku paciorkowców β-hemolizujących. Ich obecność może być niebezpieczna dla dziecka. Gdy posiew wykaże obecność bakterii, konieczna będzie antybiotykoterapia wdrożona podczas porodu. Badania w kierunku kiły, HIV, HCV, HBV (antygen HBs), toksoplazmozy i różyczki służą wykryciu we krwi matki specyficznych przeciwciał, które wskazują na toczącą się u niej lub przebytą niegdyś infekcję. Wczesne wykrycie zakażenia i wprowadzenie leczenia i profilaktyki zmniejsza ryzyko zarażenia się dziecka, chroni je przed powikłaniami. To ważne. Choroby są niebezpieczne, a bardzo często przebiegają bezobjawowo. Badanie ogólne moczu Badanie ogólne moczu służy ocenie funkcji nerek i wykrywaniu ewentualnych infekcji układu moczowego. Może wskazywać na nie obecność cukru, białka lub nieprawidłowych osadów w moczu. Pozostałe badania w ciąży Pozostałe badania w ciąży to: oznaczenie poziomu TSH pozwala na rozpoznanie chorób tarczycy, które mogą stanowić zagrożenie dla prawidłowego przebiegu ciąży, HBs – badanie w kierunku WZW typu B, badanie HCV – badanie w kierunku WZW typu C, badanie tętna płodu – jeśli tętno utrzymuje się w normie, świadczy o prawidłowym rozwoju płodu, natomiast odchylenia mogą oznaczać zaburzenia i powinno być diagnozowane. KTG (kardiotokografia) - to monitorowanie akcji serca płodu i zapis czynności skurczowej mięśnia macicy, Badanie wykonuje się w 3. trymestrze ciąży, pozwala wcześnie wykryć sytuacje zagrożenia życia płodu. Badania prenatalne w ciąży Nieinwazyjne badania prenatalne to między innymi: Badanie ultrasonograficzne (USG). Jednym z głównych celów badania wykonywanego pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży jest ocena ryzyka wystąpienia najczęstszych wad genetycznych, tj. zespołu Downa (trisomii 21), zespołu Edwardsa (trisomii 18) i zespołu Pataua (trisomii 13); Test złożony: składowe tego badania to wywiad lekarski, dane uzyskane z badania USG oraz z badania stężenia hormonu beta-hCG i białka PAPP-A we krwi matki. Gdy badania nieinwazyjne nie dają jasnych rezultatów lub oszacowane w nich ryzyko wystąpienia wady płodu jest wysokie, proponowane są procedury inwazyjne (inwazyjne badania prenatalne), takie jak: Amniopunkcja: jest najczęściej wykonywanym inwazyjnym badaniem prenatalnym. Zabieg polega na zbadaniu próbki wód płodowych, którą pobiera się przez powłoki brzuszne pod kontrolą USG. Amniopunkcję zazwyczaj wykonuje się pomiędzy 16. a 18. tygodniem. W 0,1–1% przypadków po zabiegu mogą wystąpić powikłania, w tym poronienie. Biopsja kosmówki (biopsja trofoblastu, CVS): polega na zbadaniu komórek łożyska. Są one pobierane przezpochwowo lub przezbrzusznie pod kontrolą USG. Badanie można wykonać od 11. tygodnia ciąży. Powikłania po biopsji kosmówki pojawiają się w 0,1–1% przypadków. Kordocenteza: ta procedura przeprowadzana jest najrzadziej. Wykonuje się ją po 18. tygodniu ciąży. Polega na pobraniu krwi z żyły pępowinowej pod kontrolą USG. W 1,4–1,9% przypadków w następstwie kordocentezy może dojść do poronienia. Jakie badania w ciąży i kiedy? Kalendarz badań w ciąży Kalendarz badań w ciąży został przygotowany na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia i według rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. W jego myśl pierwsze badania powinny zostać wykonane do 10. tygodnia ciąży. Badania do 10. tygodnia ciąży Badania obowiązkowe: Grupa krwi i Rh Przeciwciała Rh Badania cytologiczne Morfologia krwi Badanie ogólne moczu Badanie stężenia glukozy (pomiar cukru we krwi na czczo) Przeciwciała anty-HIV Pomiar ciśnienia Badanie antygenu HBs Badanie ginekologiczne (badanie położnicze). Kobieta powinna otrzymać informację o możliwości wykonania badań w kierunku wad uwarunkowanych genetycznie Badanie piersi Wzrost Waga ciała Badanie czystości pochwy przeciwciała odpornościowe do antygenów krwinek czerwonych (odczyn Coombsa) badanie glukozy we krwi na czczo badanie VDRL (badanie profilaktyczne w kierunku kiły badanie w kierunku HCV, toksoplazmozy (IgG i IgM) oraz różyczki badanie cytologiczne, o ile nie było wykonane w ciągu ostatnich 6. miesięcy oznaczenie poziomu TSH Kalendarz badań w ciąży: 11. - 14. tydzień Badania obowiązkowe: Badanie ultrasonograficzne (USG) Badanie moczu Pomiar ciśnienia Badanie ogólne Waga ciała Badania obejmują również morfologię krwi oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologię Przeciwciała anty-HIV test podwójny – PAPP-A + β-HCG (badanie w kierunku wad uwarunkowanych genetycznie) W przypadku wysokiego ryzyka trisomii powinna być zaproponowana kobiecie amniopunkcja, a w przypadku pośredniego ryzyka nieinwazyjne badanie wolnego płodowego DNA (cffDNA), które jest jednak badaniem nierefundowanym. Kalendarz badań w ciąży - 15. a 20. tydzień ciąży Badania obowiązkowe: Morfologia krwi Badanie ogólne moczu Pomiar ciśnienia Badanie ogólne Waga ciała Badanie czystości pochwy oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologia Przeciwciała anty-HIV test potrójny – β-HCG, estriol, AFP (badanie w kierunku wad uwarunkowanych genetycznie) Kalendarz badań w ciąży: 21. - 26. tydzień ciąży Badania obowiązkowe: Badanie USG. Celem badania jest ocena budowy płodu pod kątem występowania wad wrodzonych. Poziom cukru we krwi na czczo test obciążenia glukozą: badanie stężenia glukozy po doustnym podaniu 75g glukozy (tzw. krzywa cukrowa w ciąży) Pomiar ciśnienia Badanie ogólne Waga ciała badanie ogólne moczu przeciwciała anty-D (anty-Rh) u kobiet z możliwym konfliktem serologicznym u kobiet z ujemnym wynikiem w I trymestrze – badanie w kierunku toksoplazmozy (IgM). oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologia Przeciwciała anty-HIV Kalendarz badań w ciąży: 27. - 31. tydzień Badania obowiązkowe: Badanie USG Pomiar ciśnienia Badanie ogólne Waga ciała Wykonuje się także morfologię krwi i badanie moczu oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologia Przeciwciała anty-HIV Kalendarz badań w ciąży: 32. - 35. tydzień Badania obowiązkowe: Ruchy płodu Tętno płodu Morfologia krwi Badanie moczu HBs Pomiar ciśnienia Badanie ogólne Badanie piersi Waga ciała Badanie czystości pochwy Posiew z przedsionka pochwy i okolic odbytu w kierunku paciorkowców B-hemolizujących. Badania uzupełniające: VDRL HCV oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologia Przeciwciała anty-HIV 36. lub 37. tydzień Badania obowiązkowe: Ruchy płodu Tętno płodu Morfologia krwi Badanie moczu Pomiar ciśnienia Badanie ogólne Waga ciała Badanie czystości pochwy Badania uzupełniające: Przeciwciała toksoplazmozy oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologia Przeciwciała anty-HIV W grupie kobiet ze zwiększonym ryzykiem populacyjnym lub indywidualnie ustalanym ryzykiem zakażenia: VDRL (kiła), HCV (zapalenie wątroby typu C). Kalendarz badań w ciąży: tydzień Pozostałe badania w ciąży wykonywane w 38. – 40. tygodniu ciąży to: 38. lub 39. tydzień Badania obowiązkowe: Ruchy płodu Tętno płodu Morfologia krwi Badanie moczu Pomiar ciśnienia krwi Badanie ogólne Waga ciała oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologia Przeciwciała anty-HIV Po 40. tygodniu Badania obowiązkowe: Badanie USG KTG (podczas badania specjalne czujniki mierzą liczbę uderzeń serca dziecka i napięcie mięśnia macicy), Ruchy płodu Tętno płodu Pomiar ciśnienia Badanie ogólne Waga ciała oraz jeśli nie robiłaś wcześniej: Cytologia Przeciwciała anty-HIV

Badania prenatalne ultrasonograficzne, biochemiczne z krwi, genetyczne oraz aminopunkcje. Do każdego rodzaju należy przygotować się w inny sposób. Badanie USG nie wymaga żadnych specjalnych rytuałów. Należy pamiętać jedynie o opróżnieniu pęcherza. Badanie biochemiczne wykonywane jest na podstawie krwi i także nie wymaga przygotowań.

Małopłytkowość w ciąży, inaczej trombocytopenię, diagnozuje się u 10% kobiet w ciąży. Zwykle rozwija się w drugiej połowie ciąży, najczęściej w III trymestrze, nasila się podczas porodu. W większości przypadków postępowanie polega na kontroli liczby płytek w czasie ciąży oraz po rozwiązaniu. Co warto wiedzieć? spis treści 1. Co oznacza małopłytkowość w ciąży? 2. Przyczyny małopłytkowości ciążowej 3. Objawy małopłytkowości w ciąży 4. Rozpoznanie i postępowanie rozwiń 1. Co oznacza małopłytkowość w ciąży? Małopłytkowość w ciąży, inaczej trombocytopenia, to zaraz po niedokrwistości najczęstsze zaburzenie hematologiczne. Jest rozpoznawana od II trymestru ciąży. Ustępuje po porodzie. Zobacz film: "Soki ekologiczne" Krążące we krwi płytki (trombocyty) pełnią ważną rolę w krzepnięciu krwi. W przypadku uszkodzenia tkanki inicjują proces krzepnięcia. Czas przeżycia trombocytów w zdrowym organizmie wynosi około 8-10 dni. W przebiegu większości prawidłowych ciąż liczba płytek krwi mieści się w zakresie 150 000–450 000/μl, przy czym najczęściej w III trymestrze liczba ta ulega zmniejszeniu o 10-20%. Małopłytkowość, to jest obniżenie liczby płytek poniżej 150 000 μl, występuje u 6 do 10% kobiet ciężarnych. Odsetek występowania trombocytopenii pod koniec 3 trymestru waha się od 6,6 do 11,6%. Ciężka małopłytkowość, z liczbą płytek poniżej 50 000 μl opisywana jest u mniej niż 0,1% ciężarnych. 2. Przyczyny małopłytkowości ciążowej Małopłytkowość ciążowa jest związana ze zmianami zachodzącymi w organizmie. Może być wywołana: zwiększeniem objętości osocza (małopłytkowość „z rozcieńczenia” – w większej objętości krwi krąży ta sama ilość płytek krwi), niedostatecznym wytwarzaniem płytek (małopłytkowość centralna), nadmiernym niszczeniem trombocytów (małopłytkowość obwodowa), zwiększoną aktywacją i krótszym czasem przeżycia płytek krwi, sekwestracją w śledzionie. Zdarza się, że małopłytkowość w ciąży jest konsekwencją kilku mechanizmów współwystępujących ze sobą. W większości, bo 75 % przypadków, patologia ma charakter incydentalny (małopłytkowość ciążowa łagodna). Istnieją jednak różne inne typy zaburzenia, takie jak małopłytkowość w przebiegu nadciśnienia indukowanego ciążą, co jest związane ze stanem przedrzucawkowym czy małopłytkowość na tle immunologicznym. Wówczas ma miejsce niszczenie płytek krwi w organizmie przez przeciwciała z grupy IgG, skierowane przeciwko płytkom krwi. 3. Objawy małopłytkowości w ciąży Małopłytkowość ciążowa przebiega zwykle bezobjawowo. Jest rozpoznawana na podstawie rutynowo wykonanej morfologii krwi. Nasilenie objawów ma związek z ilością płytek krwi w organizmie. Trombocytopenia w ciąży zwykle ma łagodny przebieg, bez zwiększonej skłonności do krwawień. Postać umiarkowana może objawiać się niegroźnymi krwawieniami, także z dziąseł czy krwawymi podbiegnięciami (siniaki) na kończynach dolnych. Może mieć to związek z zastojem krwi żylnej wywołanym uciskiem powiększającej się macicy na naczynia krwionośne. Specjaliści są zdania, że nieprawidłowość ta nie zwiększa również ryzyka nadmiernego krwawienia podczas porodu. W rzadkich przypadkach przebiegających ze znacznie obniżoną liczbą płytek krwi może dochodzić do niebezpiecznego krwawienia. 4. Rozpoznanie i postępowanie Diagnostyka małopłytkowości obejmuje wywiad lekarski i badania diagnostyczne. Nie istnieje przy tym jedno, które potwierdzałoby małopłytkowość ciążową. W grę wchodzi jedynie rozpoznanie z wykluczenia. Oznacza to, że konieczne jest wykonanie odpowiedniej diagnostyki, która wykluczy inne choroby prowadzące do małopłytkowości. To dlatego wykonuje się morfologię krwi z rozmazem, ale i inne badania laboratoryjne krwi, takie jak aminotransferazy, bilirubina, hormony tarczycy, parametry krzepnięcia. Potwierdzeniem tego rozpoznania jest powrót liczby płytek krwi do normy po porodzie (zazwyczaj w ciągu 2–12 tygodni od rozwiązania ciąży). Czy leczenie małopłytkowości ciążowej jest konieczne? Zazwyczaj nie. Zależy to od przyczyny nieprawidłowości oraz zaobserwowanych objawów. Ważna jest z pewnością okresowa kontrola liczby płytek krwi. W ciężkim przebiegu stosuje się steroidy i immunoglobuliny, niekiedy konieczna jest transfuzja koncentratu płytkowego czy chirurgiczne usunięcie śledziony. Typowo liczba płytek krwi samoistnie wraca do wartości prawidłowych. Należy pamiętać, że incydentalna małopłytkowość ciążowa może się ujawniać w kolejnych ciążach. Jeśli liczba płytek krwi u kobiety, która rodziła, po upływie 12 tygodni po porodzie będzie wciąż obniżona, niezbędna jest dalsza diagnostyka. Oznacza to bowiem, że przyczyną małopłytkowości nie była ciąża. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy Niektóre z nich przeprowadza się tylko 1 lub 2 razy, a inne przyszła mama musi powtarzać co najmniej kilkukrotnie. Do najczęściej zlecanych badań w ciąży należą: badania USG (3 obowiązkowe), pomiar masy ciała, badanie na fotelu ginekologicznym, ocena tętna i ruchów dziecka (od 3. trymestru), morfologia krwi,
Każda kobieta, która spodziewa się dziecka, powinna wykonać szereg obowiązkowych badań w ciąży. Morfologia, badanie ogólne moczu, pomiar ciśnienia tętniczego, badania prenatalne - to tylko kilka ważnych badań, pozwalających monitorować rozwój płodu oraz stan zdrowia przyszłej mamy. Jakie badania w ciąży trzeba wykonać i kiedy? Spis treści Badania ciążowe przed 10. tygodniem ciąży Badania prenatalne w ciąży - kiedy się robi? Badania do wykonania pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży Badania do wykonania pomiędzy 15. a 26. tygodniem ciąży Badania do wykonania pomiędzy 27. a 37. tygodniem ciąży Badania do porodu Badania ciążowe przed 10. tygodniem ciąży Ciąża to wyjątkowy czas, pełen zadań do wykonania. Trzeba naszykować kącik dla maluszka, skompletować wyprawkę - w tym pomogą kosmetyki dla niemowląt z Niezbędnika Młodej Mamy - a także wykonać mnóstwo badań dodatkowych. Lekarz zleca je podczas każdej wizyty odbywanej podczas tych niezwykłych 9 miesięcy. W pierwszych tygodniach ciąży do laboratorium diagnostycznego trzeba wybrać się kilkukrotnie. Najpierw, aby potwierdzić ciążę, wykonuje się badanie z krwi określające poziom hormonu gonadotropiny kosmówkowej (beta HCG). Stężenie beta HCG na początku ciąży jest niskie, jednak z dnia na dzień sukcesywnie wzrasta, a w ciągu kolejnych 48 godzin powinno podwoić swoją wartość. Pierwsze badania w ciąży to również: badanie ginekologiczne, cytologia (o ile wymaz nie był pobrany w przeciągu ostatniego pół roku), badanie piersi (gruczołów sutkowych), pomiar wzrostu i masy ciała, pomiar ciśnienia krwi. Po potwierdzeniu radosnej nowiny pacjentka otrzymuje Kartę Prowadzenia Ciąży. To dokument obowiązkowo wydawany wszystkim ciężarnym, jednak ma niejednolity wzór Dlatego nie martw się, jeśli zauważysz, że siostra czy koleżanka mają zupełnie inne kart ciąży niż Ty. Ważniejsze od tego są wpisywane dane. Podczas kolejnych wizyt kontrolnych lekarz będzie zapełniał poszczególne rubryki wynikami zleconych badań ciążowych. Wśród nich jest morfologia krwi i badanie ogólne moczu, które w ciąży wykonuje się regularnie, mniej więcej co miesiąc. A oprócz nich trzeba wykonać także inne obowiązkowe badania. Przed ukończeniem 10. tygodnia ciąży zlecane jest: badanie na grupę krwi, badanie przeciwciał odpornościowych do antygenu krwinek czerwonych (to pozwala wykluczyć konflikt serologiczny), badanie stężenia glukozy we krwi na czczo, badanie w kierunku kiły (VDRL), badanie na HIV i HCV, testy wykrywające przeciwciała IgM i IgG różyczki i toksoplazmozy, oznaczenie TSH (hormon tarczycy), kontrola stomatologiczna. Pomiędzy 5. a 10 tygodniem ciąży zwykle odbywa się też pierwsze badanie USG, podczas którego lekarz potwierdza obecność pęcherzyka ciążowego. USG to jedno z tych badań w ciąży, które powtarza się kilkukrotnie, w tym w zakresie diagnostyki prenatalnej. Badania prenatalne w ciąży - kiedy się robi? Badania prenatalne dzielą się na nieinwazyjne oraz inwazyjne. Nieinwazyjne wykonuje się w pierwszej kolejności, a gdy ich wyniki będą niepomyślne, rozszerza się diagnostykę o amniopunkcję, biopsję trofoblastu albo kordocentezę. Nieinwazyjne badania prenatalne to badanie ultrasonograficzne, badanie biochemiczne (beta-HCG i PAPPA) oraz wolne płodowe DNA płodu, które wykonuje się w określonym terminie. Za ich pomocą ocenia się ryzyko wystąpienia aberracji chromosomowych. Ryzyko urodzenia dziecka z wadą wrodzoną wzrasta wraz z wiekiem matki. Dlatego dziś, kiedy coraz później zapada decyzja o macierzyństwie, znaczenie badań prenatalnych jest nieocenione. W ramach rządowego programu każda ciężarna powyżej 35. roku życia ma zagwarantowany dostęp do diagnostyki prenatalnej. Ponadto badania genetyczne w ciąży wykonuje się gdy: w poprzedniej ciąży wystąpiły aberracje chromosomowe u płodu, u jednego z rodziców dziecka wykryto strukturalną aberracji chromosomowych, istnieje ryzyko urodzenia dziecka z wadą uwarunkowaną genetycznie lub wieloczynnikową, badanie USG i badania biochemiczne wykryły nieprawidłowości podnoszące ryzyko wystąpienia aberracji chromosomowej lub wady płodu. Badania do wykonania pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży Pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży (czyli ukończonym 13 tygodniem ciąży) wykonuje się pierwsze badanie prenatalne. W jego trakcie ocenia się anatomię płodu, przezierność karkową, obecność lub brak kości nosowej, czynność pracy serca. W tym czasie zlecane są również badania biochemiczne, określające jednocześnie poziom hormonów i białek ciążowych w surowicy krwi matki. To tzw. test podwójny (PAPP A+beta HCG). Od 2018 roku nowym standardem w opiece okołoporodowej są badania oceniające ryzyko wystąpienia depresji u ciężarnej. W tym celu lekarz przeprowadza ankietę albo wywiad, których wyniki pozwalają oszacować, w jakim stopniu kobieta narażona jest na wystąpienie zaburzeń psychicznych. Niestety takie problemy dotykają wielu ciężarnych, a wiele z nich zmaga się z depresją w osamotnieniu, co przekłada się nie tylko na relacje z dzieckiem, lecz również stan zdrowia kobiety. Takie badanie wykonuje się trzykrotnie, w I i III trymestrze ciąży oraz w okresie połogu. Badania do wykonania pomiędzy 15. a 26. tygodniem ciąży W tym czasie oprócz rutynowo zlecanej morfologii i posiewu moczu, wykonuje się także biocenozę pochwy. W tym celu pobiera się wymaz do oceny mikroflory bakteryjnej oraz rozpoznania ewentualnych stanów zapalnych czy infekcji intymnych. Kobieta ciężarna jest szczególnie podatna na wystąpienie zakażeń dróg rodnych, które mogą negatywnie wpływać na rozwój płodu. Pomiędzy 18. a 24. tygodniem ciąży (ukończonym 23. tygodniem ciąży) wykonuje się drugie badanie USG. Anatomię płodu ocenia się najczęściej przez powłoki brzuszne. Podczas badania ocenia się biometrię płodu i określa szacunkową wagę dziecka, a także ocenia budowę głowy, twarzy, mózgu, rdzenia kręgowego, kończyn, a także narządów układu oddechowego i pokarmowego. Bardzo ważne jest zbadanie czynności serca płodu. Dodatkowo monitoruje się ilość wód płodowych. II trymestr to także czas na inne badania: test obciążenia glukozą, obecność przeciwciał w kierunku toksoplazmozy (gdy w I trymestrze wynik był ujemny), przeciwciała odpornościowe do antygenu krwinek czerwonych (u kobiet z Rh-). Badania do wykonania pomiędzy 27. a 37. tygodniem ciąży Podczas wizyty kontrolnej lekarz ocenia wymiary miednicy kostnej. To proste badanie, które wykonuje się przy pomocy miednicomierza, aby potwierdzić, że poród może odbyć się drogami natury. W trakcie wywiadu ginekolog może spytać, kiedy kobieta poczuła pierwsze ruchy płodu. W przypadku gdy występują wskazania wykonuje badanie KTG, które rejestruje czynność serca płodu oraz czynność skurczową macicy. Ponadto przeprowadza kolejną ocenę ryzyka wystąpienia depresji u ciężarnej oraz zleca następujące badania z krwi do wykonania przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży, antygen HBs (w kierunku wirusowego zapalenia wątroby typu B), GBS (w kierunki zakażenia paciorkowcem grupy B), HIV, VDRL, HCV. Badania do porodu Ciążę od 37. tygodnia uznaje się za donoszoną i jeśli rozpocznie się akcja porodowa, dziecko urodzi się o czasie, nawet jeśli nie pokryje się to z terminem wyznaczonym przez lekarza. Pod koniec III trymestru trzeba wykonać morfologię i ogólne badanie moczu, a także kontrolne USG. KTG w ciąży fizjologicznej wykonuje się w terminie porodu. Jeśli poród nie następuje samoistnie do 40-42. tygodnia, przeważnie pacjentka jest kierowana na oddział położniczy. lek. Marta Dąbrowska Źródła: Program badań prenatalnych, [dostęp

Kiedy widać zarodek w USG dopochwowym? Okres zarodkowy w ciąży rozpoczyna się już 2. tygodnia i trwa do końca 8. tygodnia ciąży. Jest to etap organogenezy i charakteryzuje się szybkim wzrostem zarodka. Lekarz ginekolog w 5. tygodniu ciąży podczas badania USG uwidocznić może pęcherzyk żółtkowy, który ma na celu odżywianie

Badania w pierwszych 10 tygodniach ciąży Pierwszy trymestr to najważniejszy etap ciąży. Chociaż brzuch przyszłej mamy nie jest jeszcze widoczny, ale dla rozwoju zarodka pierwsze tygodnie są kluczowe. W tym czasie kształtują się wszystkie konieczne do życia narządy i zmysły. Z tego względu pierwszy trymestr to również czas najwyższego ryzyka utraty ciąży. Agnieszka Grobelna z Centrum Wspierania Płodności podpowiada, by poczekać z wykonaniem testu ciążowego co najmniej do terminu spodziewanej miesiączki, by nie robić sobie przedwczesnych nadziei: – W dzisiejszych czasach kobiety bardzo szybko wykonują testy ciążowe. Dodatnie wyniki testów mogą potęgować stres. Z jednej strony cieszymy się, a z drugiej strony wiemy, że te bardzo wczesne ciąże są często tracone. Czasami bywa tak, że doszło do poczęcia, ale nie wykształciły się pewne organy, które pozwoliłyby zarodkowi przeżyć. Przychodzi miesiączka, to jest naturalne poronienie. Kiedyś, w dawnych czasach, nie mając testów, kobiety nawet nie wiedziały, że tracą ciążę. Jakie badania należy wykonać w pierwszych 10 tygodniach ciąży? Badanie krwi – testy na obecność beta-hCG, które są skuteczniejsze od domowych testów z moczu. Badanie ginekologiczne – lekarz sprawdzi ogólny stan zdrowia, ciśnienie, wykonuje badanie cytologiczne i kieruje na badanie USG. Zaleca się wizytę lekarską między 6. a 8. tygodniem ciąży, czyli nie później niż 8 tygodni po ostatniej miesiączce. Transwaginalne USG – pierwsze badanie ginekologiczne w ciąży wykonywane jest przez pochwę. Potwierdza obecność zarodka, sprawdza jego akcję serca. Podczas badania może okazać się, że jest więcej niż jeden pęcherzyk ciążowy. Może to oznaczać, że zostaniesz mamą wieloraczków. Pamiętaj jednak, że nawet połowa ciąż rozpoznanych na wczesnym etapie jako mnogie, kończy się narodzinami jednego dziecka. Gdy ciąża zostanie potwierdzona, przed tobą kolejne badanie krwi. Morfologia – szacuje twój stan zdrowia, ewentualne niedobory i inne problemy zdrowotne. W badaniach krwi oznacza się również poziom glukozy, obecność przeciwciał anty-Rh (aby wykluczyć albo potwierdzić konflikt serologiczny) oraz grupę krwi i Rh+/-. Przyszła mama jest także badana pod kątem przebytych w przeszłości i aktualnych chorób, takich jak różyczka, toksoplazmoza, cytomegalia, kiła, wirusy HIV i HCV. Wczesne rozpoznanie tych chorób pozwala wdrożyć odpowiednią terapię, aby płód rozwijał się bezpiecznie. Badania w 11.–20. tygodniu ciąży Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca, aby kolejną wizytę u ginekologa odbywać w 12. tygodniu ciąży. Oprócz badania ginekologicznego będzie to odpowiedni czas na badanie krwi, moczu, pomiaru ciśnienia. Bardzo ważne na tym etapie są badania USG genetyczne. Często wykonywanymi badaniami są także testy PAPP-A. Dzięki temu można ocenić ryzyko wad genetycznych i zespołów trisomicznych: Downa (trisomia chromosomu 21), Pataua (trisomia chromosomu 13) czy Edwardsa (trisomia chromosomu 18). Zgodnie z aktualnym polskim prawem legalna terminacja ciąży nie jest możliwa z powodu wad embrionalnych. Jeśli badania w ciąży potwierdzają ciężką i nieodwracalną chorobę płodu, można wykonać zabieg aborcji za granicą, w krajach, gdzie jest to legalne. Możliwa jest również kontynuacja ciąży pod opieką hospicjum perinatalnego. Kalendarz badań w ciąży przewiduje regularne badania kontrolne w kolejnych miesiącach ciąży. – Kobieta w okresie fizjologicznej ciąży powinna być konsultowana co 3–4 tygodnie w zależności od zaawansowania ciąży, a w uzasadnionych przypadkach częściej – podkreślają członkinie Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Ponowne badanie krwi i moczu zaleca się w 16. oraz 20. tygodniu ciąży. Pomiędzy 18. a 22. tygodniem ciąży jest czas na kolejne badanie USG, tzw. połówkowe. Każdorazowo podczas badania USG sprawdzany jest dobrostan płodu, jego wielkość, masa ciała, akcja serca. Dokładne terminy badań ustala lekarz na podstawie przebiegu ciąży, stanu zdrowia matki, liczby płodów. Ciąże mnogie mogą wymagać częstszego monitorowania, ponieważ ryzyko wystąpienia zagrożeń jest większe. Badania w 21.–32. tygodniu ciąży W przypadku ciąż mnogich i zagrożonych na tym etapie niezbędne są już regularne kontrole stanu szyjki macicy, jej skracania i zwarcia. Potrzebne może być podanie sterydów, które przyspieszają rozwój płuc płodu, by urodzone przed czasem dziecko mogło oddychać. Około 25. tygodnia ciąży nadchodzi czas na kolejne badanie ginekologiczne. Zadaniem lekarza jest ocena wysokości dna macicy oraz badanie wydzielin pochwy. Lekarz dokona pomiaru masy ciała pacjentki, sprawdzi również ciśnienie krwi. To bardzo ważne badanie w ciąży, które pozwala w porę wykryć tzw. stan przedrzucawkowy, który może zagrażać życiu i zdrowiu matki i jej dziecka. Między 24. a 26. tygodniem ciąży wykonywany jest test OGTT – test obciążenia glukozą. U pacjentek z określonymi wskazaniami i wysokim ryzykiem cukrzycy ciążowej badanie to wykonywane jest na wcześniejszym etapie ciąży. Zgodnie z rekomendacjami ginekologów kolejna wizyta w gabinecie lekarskim powinna odbyć się między 28. a 30. tygodniem ciąży. Około 30. tygodnia ciąży zaleca się badania krwi, moczu i USG. Na monitorze można wtedy zobaczyć twarz dziecka, które na tym etapie ciąży waży już ponad kilogram. Badania w 33.–40. tygodniu ciąży Między 33. a 35. tygodniem ciąży nadchodzi czas na kolejne badania. Kalendarz badań w ciąży zaleca: badanie morfologiczne krwi, ogólne badania moczu, badanie flory bakteryjnej dróg rodnych, badanie pod kątem HIV, HCV, kiły (nawet jeśli były one wykonane na początku ciąży, konieczne jest powtórzenie). W razie wyniku dodatniego niezbędne jest przeprowadzenie cesarskiego cięcia, aby zapobiec kontaktowi płodu z krwią matki. Dzieci seropozytywnych matek mają duże szanse na zdrowie, jeśli oczywiście personel na porodówce jest uprzedzony. Po 33. tygodniu ciąży przyszła mama jest już na „ostatniej prostej”. Ciężarna powinna zwracać uwagę na symptomy, czy zaczyna się przedwczesny poród. Dzieci urodzone po 33. tygodniu ciąży to tzw. późne wcześniaki. Mają bardzo duże szanse na przeżycie, jak również na pełnię zdrowia i prawidłowy rozwój. Oprócz pomiaru masy ciała i ciśnienia krwi wykonuje się badanie położnicze. To czas, w którym dziecko powinno przyjąć pozycję główkową. Jeśli tak się nie stanie, niezbędne może być cesarskie cięcie. Badania po 40. tygodniu ciąży Zgodnie z kalendarzem ciąży w 40. tygodniu następuje rozwiązanie. Jest to jednak termin umowny i za poród w terminie uważa się narodziny dziecka pomiędzy 38. a 42. tygodniem ciąży. W terminie porodu wykonywane są badania KTG I USG oceniające stan płodu i ewentualną czynność skurczową macicy. W zależności od sytuacji po upływie tygodnia badania wykonuje się ponownie lub pacjentka jest przygotowywana do porodu. W przypadku ciąż mnogich i powikłanych lekarz może wcześniej skierować pacjentkę na badanie KTG. W prawidłowo przebiegających ciążach pierwsze KTG wykonuje się dopiero w terminie porodu. Oprócz wymienionych badań w niektórych przypadkach zalecana jest dodatkowa diagnostyka prenatalna. Jakie są wskazania do badań prenatalnych? Członkinie Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny wymieniają kryteria diagnostyczne: – Jest to wiek powyżej 35 lat, wystąpienie aberracji chromosomowych płodu (czyli nieprawidłowości w liczbie lub strukturze chromosomów odpowiadających za wady wrodzone płodu) w poprzednich ciążach, rozpoznanie u pacjentki lub jej partnera strukturalnych aberracji chromosomowych. Inne kryteria to choroby uwarunkowane genetycznie występujące wcześniej w rodzinie, a także sytuacja, gdy wynik badania USG lub badania biochemicznego wyszedł nieprawidłowo i potrzebna jest pogłębiona diagnostyka. Badania wykonuje się u osób, które spełniają co najmniej jedno z kryteriów. W celu diagnostyki prenatalnej wykonuje się specjalistyczne badania biochemiczne, genetyczne oraz USG. Pozwalają one potwierdzić lub zaprzeczyć występowaniu ewentualnych wad u płodu. Znaczną część tych badań wykonuje się odpłatnie. Ekspertka Agnieszka Grobelna– fizjoterapeutka, coach, ekspertka kobiecego cyklu, prowadząca Centrum Wspierania . 776 421 14 1 29 716 532 587

kalendarz badań usg w ciąży